40 jaar De Rietvinck

De Rietvinck is 40 jaar geleden ontstaan uit protest van buurtbewoners. Zij voorkwamen dat er op die plek dure woningen met een parkeergarage zou worden gebouwd. De buurtbewoners wilden een verzorgingstehuis voor bejaarde buurtbewoners. Hoewel De Rietvinck oorspronkelijk is gebouwd als verzorgingstehuis, is de zorg in de loop van der tijd erg veranderd. De overheid heeft bepaald dat iedereen zo lang mogelijk thuis moet blijven wonen. Om hier te kunnen wonen is tegenwoordig dan ook een verpleeghuisindicatie nodig. En dat is niet de enige verandering.

De roze kracht

De Rietvinck is het eerste wooncentrum in Nederland dat in 2010 een certificaat kreeg ten teken van homovriendelijkheid, de zogenaamde ‘’Roze Loper’’. Dit is een landelijk keurmerk ter bevordering van de sociale acceptatie en inclusie van de LHBTI medemens in de zorg- en welzijn. 

Toch heeft dat roze tintje niet altijd de boventoon gevoerd. In 1981 nemen de eerste ouderen in De Rietvinck hun plek in. Het huis maakte wat turbulente financiële jaren mee, waardoor het in 1993 samen ging werken met de Willem Drees Stichting. Na een fusie in 1995 gaat het roer om; de Willem Drees Stichting wil een thuis bieden aan alle ouderen, ongeacht hun geaardheid. En dat betekende dat in De Rietvinck homoseksuele ouderen mochten samenwonen, terwijl ze in andere huizen vaak uit elkaar werden gehaald. Ze mochten wél buren zijn maar niet samenwonen. Ook komen er 7 aanleunwoningen (L A Ries), speciaal gebouwd voor roze ouderen.

Van taboe naar acceptatie

Vroeger was de openlijke aanwezigheid van roze ouderen niet vanzelfsprekend. De ouderen van nu groeiden op in een tijd, waarin seksuele diversiteit niet geaccepteerd werd. Door hun verleden durven zij soms niet uit de kast te komen. Veel ouderen kiezen ervoor om hun geaardheid niet bekend te maken wanneer zij naar een woonzorginstelling verhuizen. Men is bang voor discriminatie en pesterijen als ze hun ware geaardheid naar buiten brengen.

Daarom startte Amstelring 14 jaar geleden een groot diversiteitsproject. Met als doel: de drempel verlagen voor groepen mensen die ondervertegenwoordigd waren in de huizen. Toen in 2009 De Rietvinck werd heropend, specialiseerde het huis zich in ouderenzorg voor de LHBTI. In deze tijd kwamen speciale activiteiten voor roze ouderen nagenoeg nog niet voor in andere bejaardenhuizen. Maar wel in De Rietvink. Iedere donderdag kleurt het huis roze. Elke eerste donderdag van de maand is er het Roze Café, waarin een middag vol amusement, ’s avonds vaak nog wordt vervolgd door een gay film. Op alle andere donderdagen is er de Roze Salon met bijvoorbeeld themagesprekken  of lezingen. Het huis kenmerkt zich door een sfeer van respect, openheid en verbondenheid. Een huis met authenticiteit. Iedereen kan hier zichzelf zijn.

Karin Geerlings, team coach bij De Rietvinck: “De authenticiteit zit hier in de muren. Er is voor ons niks vreemd. Dat heeft bij ons een heel natuurlijk verloop gehad en daar hoeven we geen enkel woord extra aan te besteden. Zoals er hier met elkaar omgegaan wordt, is prachtig. Dit is De Rietvinck. En dat verdient een roze loper.” 

Niet alleen de diversiteit is in De Rietvinck bijzonder. Het huis heeft een drastische metamorfose ondergaan. Er kwam een nieuwe woonlaag bovenop en zowel de binnen- als buitenkant gingen op de schop. Een succesvolle renovatie, uitgevoerd in drie stijlen: klassiek Jordanees, modern en volks-chique. De Rietvinck werd in 2010 genomineerd voor de Hedy d'Anconaprijs voor excellente zorgarchitectuur. Het gerenoveerde gebouw manifesteert zich als een modern gebouw, passend in de Amsterdamse Grachtengordel. Het interieur is licht met uitzicht op de omliggende gracht, straat en binnentuin. De verbouwing was een middel om de zorgvisie te realiseren; kleinschalig wonen zodat de thuissituatie het beste kan worden nagebootst.

De toekomst

De afgelopen twee jaar waren moeilijk voor De Rietvinck. Het samenzijn en de organisatie van vele evenementen was een tijdlang (bijna) niet mogelijk. Nu corona ogenschijnlijk achter de rug is, kijkt de Rietvinck weer uit naar het samenzijn en het weer oppakken van de buurtfunctie. De viering van het 40-jarig bestaan was de aftrap; de draad weer oppakken zoals het altijd was. Recentelijk is er een ‘Beleeftuin’ gebouwd waar bewoners veilig kunnen genieten van een prachtige tuin. Dit jaar staan er allemaal evenementen op de planning, zoals bijvoorbeeld een groot tuinfeest in juli. De Rietvinck blijft zoals zij altijd al is geweest; een huis waar iedereen zichzelf kan zijn.

 Dit artikel is mede tot stand gekomen dankzij Anton Koolwijk (geestelijk verzorger bij de Rietvinck) en Karin Geerlings (team coach van de Rietvinck).