Werken in de zorg tijdens de Ramadan

De Ramadan begint in 2022 op vrijdagavond 1 april. De Ramadan is de vastenmaand voor moslims. Moslims herdenken dat de profeet Mohammed de eerste openbaringen - de latere boeken van de Koran - ontving. De Ramadan is een periode van bezinning: nadenken over en bezig zijn met godsdienst. Tussen zonsopkomst en zonsondergang wordt er niet gedronken en gegeten. ‘s Avonds komen moslims meestal met familie samen om het vasten van die dag te verbreken met de Iftar, een maaltijd.

Er zijn in Nederland ongeveer 1 miljoen moslims. De meesten doen mee aan de Ramadan, maar kinderen niet. En tijdens ziekte, reizen, menstruatie, zwangerschap of het geven van borstvoeding hoeven moslims niet te vasten. Moslims kunnen dit compenseren door een aalmoes te geven. Bijvoorbeeld door een maaltijd te betalen aan organisaties, gezinnen of personen in nood. Of door de vastenperiode later in het jaar in te halen.

Overdag niet eten en niet drinken kan - zeker aan het begin - best zwaar zijn. Maar het idee is, dat men juist door die ontbering bewuster bezig is met de godsdienstbeleving. Het gaat om reflectie en bezinning. Verder is het de bedoeling dat moslims tijdens de Ramadan de hele Koran lezen. Vooral in de laatste tien dagen bidden of lezen moslims tijdens het nachtgebed grote delen van de Koran.

Ook tijdens de Ramadan gaan het privéleven en het werk gewoon door. Het is goed mogelijk dat mensen door het vasten minder fit zijn. Vooral in de eerste dagen komen klachten voor zoals hoofdpijn, duizeligheid, moe zijn en een droge mond hebben. Sommige mensen zijn aan het begin van de Ramadan sneller geïrriteerd of hebben moeite om zich te concentreren.

In de ouderenzorg zien we dat collega’s ook tijdens de Ramadan veel voor elkaar kunnen betekenen. De meest gehoorde manieren om de vastenmaand minder zwaar te maken, zijn:

• Een tijdelijke aanpassing in het rooster doen.
• Nagaan of de vastende medewerker het prettig vindt om tijdens de Ramadan meer nachtdiensten te draaien. 
• Bespreken of de vastende medewerkers de lunchpauze tijdelijk mogen overslaan en in plaats daarvan eerder mogen beginnen of eerder stoppen. 
• Afspreken dat zware werkzaamheden die veel lichamelijke inspanning vragen, tijdelijk met z'n tweeën worden gedaan.
• Medewerkers, bewoners en bezoekers voorlichting geven over de Ramadan. 

De Ramadan eindigt met 'Eid el-Fitr': het feest van het vasten verbreken. In het Nederlands wordt deze feestdag ook wel Suikerfeest genoemd, omdat moslims vaak koekjes en zoetigheid eten om Eid te vieren. Dit vieren ze met vrienden, familie en een bezoek aan de moskee voor het speciale Eid-gebed. Eid is het Arabisch woord voor feest. Hoe Eid gevierd wordt, verschilt per cultuur.